قبرستان سفید چاه | آدرس دقیق | معماری | بهترین زمان بازدید | عکس

قبرستان سفیدچاه یا همان “قبرستان سپید”، یکی از جای دیدنی بهشهر یک مکان تاریخی و مذهبی در استان مازندران است که به دلیل سابقه‌ی طولانی و اهمیت فرهنگی خاص خود، جذابیت زیادی برای بازدیدکنندگان دارد. این قبرستان، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین قبرستان‌های مسلمان در ایران، به دورهٔ تیموریان بازمی‌گردد و تاریخی پر از روایات و افسانه‌های محلی دارد.

محلی که به نام “قبرستان سپید” شناخته می‌شود، نه تنها به عنوان مقبره‌ای برای دفن افراد مرحوم شناخته نمی‌شود، بلکه باورهای مردم محلی نیز به وضوح در ارتباط با این مکان قرار دارد. بسیاری از مردم باور دارند که جسد افرادی که در این قبرستان به خاک سپرده می‌شوند، از پوسیدگی و تباهی در طول زمان در امان می‌مانند. این باورها، تا حد زیادی، با نتایج تحقیقات نیز همخوانی دارد و این امر افتخار آن است که قبرستان سفیدجاه به عنوان اولین قبرستان مسلمانان در ایران شناخته می‌شود. با پوشش تاریخی تیموریان، این مقبره نه تنها یک مکان دینی بلکه یک شاهکار معماری نیز محسوب می‌شود. با حضور در این مکان باستانی، گردشگران می‌توانند به نقل از افسانه‌ها و داستان‌های قدیمی، عمق تاریخ و فرهنگ این ناحیه را بشناسند و از زیبایی و ارزش‌های فرهنگی این منطقه لذت ببرند.

بیشتر بخوانید: جاذبه های دیدنی بهشهر

نام دیگر قبرستان سفیدچاه: قبرستان سپید

قبرستان سفید چاه کجاست؟

قبرستان سفید چاه، یکی از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی شهرستان بهشهر در استان مازندران واقع شده است.

راهنمای مسیر دسترسی به قبرستان سفید چاه:

•  ابتدا به شهرستان گلوگاه بروید و به سمت کمربندی غربی شهرستان حرکت کنید.
• به انتهای کمربندی غربی برسید و از آنجا به سمت روستای نیالا بروید.
• از روستای نیالا عبور کرده و به مسیر روستای کیاسر و چاه سفید هدایت شوید.
• در نقطه‌ای که به چاه سفید می‌رسید، به سمت قبرستان بپیچید. در ابتدای روستا، قبرستان سفید چاه قرار دارد.

معرفی و ویژگی های قبرستان سفیدچاه

قبرستان سفید چاه، نمادی از ارزش‌ها و تاریخ عظیم ایران، در دل استان مازندران واقع شده و به عنوان یکی از مهم‌ترین گورستان‌های مسلمانان در ایران شناخته می‌شود. این گورستان که به دوران تیموریان بازمی‌گردد، در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۸۴۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

یکی از ویژگی‌های جذاب این مکان، اعتقادات محلی است که بیان می‌کنند، اگر کسی در این گورستان دفن شود، جسد او سالم و بی‌آسیب باقی می‌ماند. بر اساس تحقیقات خاک‌شناسی، خاک حاکم بر این مکان دارای آهک غنی است که باعث ماندگاری بیشتر جسد در طول زمان می‌شود و نام “سفید چاه” نیز از رنگ سفید معدن آهک این منطقه گرفته شده است.

این گورستان نه تنها به عنوان یک مکان تاریخی و مذهبی، بلکه به عنوان شاهکاری از معماری تیموریان نیز شناخته می‌شود. از سنگ‌های کوه‌های اطراف به عنوان سنگ لحد در اینجا استفاده می‌شود، که به بازماندن جسد از آسیب‌های زمان کمک می‌کند. این موضوع نشان از دقت در برگزیدن جنس سنگ و قرار دادن آن دارد و در قبرستان سفید چاه، قبر ملک بادله، حاکم شمال، به چشم می‌خورد. همچنین، فرزندان امام موسی ابن جعفر(ع) و سادات مرعشی نیز در اینجا دفن شده‌اند همچنین ضریح چوبی امامزاده با گنبد نقره‌گونش، این مکان را به یک جاذبه باستانی با ۸۴۰ سال سابقه تبدیل کرده است.

مشخصات گورستان:

• سال ثبت قبرستان سفیدچاه به آثار ملی: تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱
• شماره ثبت: ۷۸۴۵ 
• سابقه: 840 سال

نقوش و معماری سنگ های قبرستان سفید چاه

سنگ قبرهای قبرستان سفید چاه، بازتاب معماری و تزئینات مختلف ایرانی و اسلامی را نمایان می‌کند. این سنگ‌های مزارها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. نقوش اسلیمی 

سنگ‌های قبرهای محرابی در سفید چاه دارای نقوش اسلیمی هستند که از زمان دوره میترایسم الهام گرفته شده‌اند. طرح محراب با دو تا سه طاق‌نمای تودرتو و حواشی دارای تزئینات گل برگ اسلیمی به شیوه آژده می‌باشدو حاشیه این سنگ‌ها معمولاً حاوی تزیینات گل‌های اسلیمی و حدیث یا دعا می‌باشد.

2. نقش هندسی 

سنگ‌های قبرهای سفید چاه از تزیینات هندسی با طرح‌های متنوعی استفاده کرده‌اند. دایره‌های تزئینی و گل‌های چندپر (نماد گردونه خورشید) به شیوه‌ای ظریف و زیبا بر روی این سنگ‌ها حجاری شده‌اند.

3. نقوش نمادین یا سمبولیک 

برخی از سنگ‌های قبرها در قبرستان سفید چاه از نقوش سمبولیک مانند قندیل استفاده کرده‌اند همچنین قندیل با کلمه “الله” نوشته شده در وسط، نمادی از اعتقادات دینی و مذهبی مرتبط با مکان می‌باشد. این سنگ‌ها نه تنها به عنوان آراسته‌ترین آثار هنری در قبرستان سفید چاه شناخته می‌شوند، بلکه نمایانگر تفاوت‌ها و تغییرات در زمینه معماری و هنر دینی ایران اسلامی نیز هستند.

4. عناصر نمادین ری سنگ های قبر 

نقوش هندسی و عناصر نمادین روی سنگ‌های قبرهای قبرستان سفید چاه، نمایانگر یک زبان هنری و معنوی بسیار غنی است. این نقوش و عناصر نمادین، بازتاب فرهنگ و ایمان مردم این منطقه را به تصویر می‌کشند در زیر به توضیح بیشتر در مورد این نقوش و عناصر می‌پردازیم:

• آینه: آینه نماد معنوی و مفهومی در فرهنگ شرق می‌باشد این نماد به عنوان نمادی از حقیقت و شفافیت شناخته می‌شود و در مفهوم دینی، آینه نمایانگر پاکیزگی و صفا است.
• سرو و دو کبوتر: سرو به عنوان نمادی از زیبایی، طراوت و بلندی استفاده می‌شود. دو کبوتر نیز به عنوان نماد صلح و آزادی در فرهنگ اسلامی شناخته می‌شود.
• گل انار: گل انار به عنوان نمادی از حیات، خون، و معنویت در فرهنگ ایرانی و اسلامی ظاهر می‌شود.
• آفتاب (خوشید): نماد آفتاب به عنوان نمادی از نور و نورانیت در دین اسلام و ایمان به توحید مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• چلیپا: چلیپا نمادی از پایداری و ثبات است و در فرهنگ اسلامی به معناینگهبانی و حفظ استفاده می‌شود.
•  دایره، مربع و مثلث: این اشکال هندسی که بر روی سنگ‌های قبر حکاکی می‌شوند، نمایانگر عناصر مهمی هستند و دایره به عنوان نمادی از کمال و یکپارچگی در فرهنگ شرق، مفهوم ابدیت و خلق هستی را به تصویر می‌کشد. مربع نماد تناقضها و چهارچوبی برای زندگی و مرگ است، درحالی که مثلث نماد زندگی، رستاخیز پس از مرگ و توازن را نمایان می‌سازد.

زمان مناسب برای بازدید از قبرستان سفید چاه 

بازدید از قبرستان سفید چاه در تمام روزهای هفته و ساعات شبانه‌روز ممکن است و افراد می‌توانند به‌صورت آزاد و بدون پرداخت هزینه به این مکان تاریخی و مذهبی مراجعه کنند این امکان به بازدیدکنندگان این اثر تاریخی فراهم شده است تا بتوانند زیبایی‌ها و نمادهای مختلف موجود در قبرستان سفید چاه را ببینند. توصیه می‌شود که در صورت تمایل به بازدید در ساعات شبانه‌روز، از وسایل نورافشانی مانند چراغ قوه یا چراغ سرنشین استفاده کنید تا تجربه بازدید بهتری داشته باشید. همچنین در نظر داشته باشید که شب‌ها به‌خصوص در مناطق دور افتاده، پیشنهاد می‌شود همراه خود داشته باشید. در صورتی که تصمیم به بازدید از قبرستان سفید چاه در ساعات شبانه‌روز دارید، ممکن است بررسی کنید که آیا این مکان در این ساعات به دلیل محدودیت‌های امنیتی یا سایر دلایل تعطیل است یا خیر. همچنین اگر راهنمایی محلی در دسترس است، می‌توانید از او درباره بهترین زمان‌ها برای بازدید و نکات ایمنی سوال کنید.

سوالات متداول

1. آیا بازدید از قبرستان سفید چاه رایگان است؟
بله، بازدید از قبرستان سفید چاه بدون هزینه ممکن است.

2. آیا امکان بازدید در تمام روزهای هفته وجود دارد؟
بله، امکان بازدید در تمام روزهای هفته وجود دارد.

3. آیا نیاز به پرداخت هزینه برای بازدید از قبرستان وجود دارد؟
نه، نیازی به پرداخت هزینه برای بازدید از قبرستان سفید چاه نیست.

4. آیا ممکن است در ساعات شبانه‌روز بازدید کنیم؟
بله، بازدید در ساعات شبانه‌روز ممکن است، اما توصیه می‌شود از وسایل نورافشانی استفاده کنید.

5. آیا شب‌ها هم قبرستان  باز است؟
بله، امکان بازدید شبانه از قبرستان وجود دارد، اما به دلیل تاریکی، تجهیز به وسایل نورافشانی توصیه می‌شود.